نمودار محتوای کلی سوره فجر

سوره فجر، دو نگاه متفاوت به دنیا و نتایج آن را بیان می کند:

نگاه اول: دنیا را ارزش می داند، بنابراین:

در مواقع قدرت داشتن طغیان می کند وفساد.

و در مواقع سختی کفران می کند.

نتیجه : گرفتاری به اشد عذاب هم در دنیا هم در آخرت.

نگاه دوم: دنیا را ابزار آزمایش و کسب توشه برای آخرت می داند.

           نتیجه: راضیه مرضیه، دارای اطمینان و رضایت : آرامش         سعادت هم در دنیا و هم آخرت.

هدف سوره فجر

هدف از سوره، محوری است که موجب انسجام کل آیات سوره می شود. و برای به دست آوردن هدف و غرض سوره، کل آیات سوره باید دیده شود.

هدف سوره فجر: مذمت دلبستگی به دنیا

(المیزان)

محتوای کلی سوره غاشیه

برای به دست آوردن محتوای کلی سوره غاشیه، لازم است ارتباط بین دسته هایی که به دست آمده است، روشن شود.

در دسته بندی سوره غاشیه، سه دسته کلی برای این سوره آمد. دسته اول، درباره حالات و سرنوشت مختلف انسانها در قیامت بود. دسته دوم درباره دعوت به دقت در آفرینش و دسته سوم درباره لزوم تذکربه قرآن بود. سوال اینجاست که این سه دسته، چه ارتباطی با هم دارند و هر سه با هم چه هدف و محتوای کلی را می خواهند برسانند؟؟

 سه نظر را در این باره می آوریم:

 نظر اول: دقت در آفرینش، انسان را به این نتیجه  می برساند که خلقت جهان، همراه با تدبیر آن است. به عبارت دیگر، خدا هم خالق هستی و هم مدبر آن است. بنابراین تدبیرزندگی به دست خداست و باید مطابق دستور او زندگی کرد وگرنه در قیامت، زندگیمان بی حاصل خواهد بود. و این مطلبی است که محتوای تذکر قرآن است.

نظر 2: دقت در نظم و هدفمندی آفرینش، انسان را به باور وجود معاد می رساند. و انسانی که معتقد به معاد است، باید در زندگی دنیا، حساب وضعیت خود در آن جهان را هم داشته باشد. و این مطلبی است که محتوای تذکر قرآن است.

نظر3: در بهشت همه چیز به جا و مفید است در حالی که در جهنم، هیچ چیز خاصیتی که باید داشته باشد را ندارد. زیرا بهشتیان همسو با جهان آفرینش (که هر چیز خاصیت خود را به نحو احسن، نشان می دهد و همان گونه است که باید باشد) زندگی کردند ولی جهنمیان برخلاف طبیعت خود رفتار کردند. و این مطلبی است که محتوای تذکر قرآن است.

 

سوره اعلی

محتوای کلی سوره با توجه به کتاب تدبر در قرآن:

وقتی می بینی عده ای از قرآن رو گردان و بی بهره اند،

گمان نکن که مشکلی در نظام هدایت است.

مشکل در اراده شقاوت آنهاست (که آن هم به خاطر ترجیح دادن دنیای گذرا بر آخرت پایدار است)

بنابراین به هدایت قرآنی خود ادامه بده.

هفته آینده:سوره غاشیه

سوره طارق

خلاصه ای از محتوای سوره طارق با توجه به کتاب تدبر در قرآن:

روح انسان در آسمان (که خاصیت بازگرداندن دارد)، حفظ می شود و جسم انسان در زمین (که خاصیت شکافتن و رویاندن دارد، نگهداری می شود...

...تا هنگامی که «زمان آشکار شدن درون ها» فرا برسد و بازگشت رخ  دهد.

و این موضوعی است که توجه به آن، می تواند تفاوت تعیین کننده ای در زندگی انسان ایجاد کند.(قول فصل)

برنامه هفته آینده: تدبر در سوره اعلی

محتوای کلی سوره بروج

 

 

در شرایطی که مومنان دائما از طرف دشمنان دین مورد آزار و اذیت قرار میگیرند تا از ایمان خود بازگردند(فضای سخن سوره)،

سوره بروج، «تهدید شدید کافران فتنه گر به عذاب» را مطرح می کند.( جهت هدایتی سوره)

 

 

نخستین سیاق این سوره مبارک، تهدید کسانی است که مؤمنان را آزار می­دهند تا از ایمانشان دست بردارند و سیاق دوم، تبلیغات سوء این کافران علیه پیام انذاریِ سیاق پیشین را خنثی می­ کند.

 

روی دیگر سکّه مقابله با کافران فتنه­ گر، حمایت از مؤمنانی است که مورد ظلم و آزار و اذیت آنان قرار می­ گیرند. بنابراین سوره «بروج» در عین تهدید سخت کافران زورگو، تثبیت جایگاه انذاریِ رسول خدا (ص) و حمایتی بی­دریغ از مؤمنان مظلوم است.